Lichtplan 4.0: De Waalse autosnelwegen zetten een stap naar de toekomst

Waals minister van Mobiliteit Carlo Di Antonio, en SOFICO, de Société wallonne de Financement Complémentaire des infrastructures, heeft zopas het contract voor het ontwerp, de modernisering, de financiering, het beheer en het onderhoud van de openbare verlichting op de grote assen van de (autosnel)wegen van het Waalse Gewest toegekend aan het consortium LuWa, bestaande uit Citelum (gemandateerde), Luminus, CFE en DIF.

Het “Lichtplan 4.0” met een looptijd van 20 jaar zal worden uitgevoerd onder de vorm van een PPP (publiekprivaat partnerschap). Het contract voorziet de progressieve inwerkingstelling van de nieuwe verlichting in de loop van het tweede semester 2019 en de vervanging van de netwerkinfrastructuren door LED, hetzij ongeveer 100 000 lichtpunten tijdens de vier eerste jaren.

Carlo di Antonio, Waals minister van Mobiliteit:  “Dankzij de nieuwe dynamische ledverlichting zal dit lichtplan de weggebruikers meer comfort bieden en de energiefactuuur aanzienlijk doen verminderen met een daling van het verbruik met bijna 76%“.

De eerste intelligente en geconnecteerde autosnelwegen van Europa

Om op alle mogelijke gebruiksmodaliteiten een antwoord te bieden, zullen de lichtpunten worden uitgerust met verschillende afstandsbedieningssystemen en met verschillende types van sensoren. Dankzij het volledig geconnecteerde en intelligente netwerk zal de lichtsterkte kunnen worden geregeld naargelang de verkeersdrukte en de verschillende situaties en zal alles indien nodig (dat wil zeggen in functie van weersomstandigheden, werken, ongevallen …) vanop afstand kunnen worden gestuurd via het nieuwe PEREX-centrum, een centrum voor beheer en bewaking van het verkeer, gelegen te Daussoulx (in de provincie Namen).

Een IoT-toepassing (Internet of Things), gebaseerd op het platform voor het centraal beheer van de openbare ruimte MUSE®, zal SOFICO in staat stellen nieuwe diensten te implementeren (videobewaking, driekleurige lichtgevende signaalapparatuur, toegangszuilen, variabele verkeersborden, ...), de werking ervan te sturen en het energieverbruik van de verlichting te meten. Ter voorbereiding van de ontwikkeling van zelfbesturende voertuigen zal de Groepering LuWa eveneens over het volledige netwerk van autosnelwegen en verkeerswisselaars Unités Bord de Route (UBR) ontplooien met, naast de Bluetooth verkeerssensor, de allerlaatste V2X-technologie (Vehicle-to-everything) die de communicatie met de geconnecteerde voertuigen mogelijk maakt. De Waalse autosnelwegen worden op die manier de eerste geconnecteerde autosnelwegen in Europa, volledig klaar voor de toekomstige zelfbesturende voertuigen.

Een geoptimaliseerde, zuinige en milieuvriendelijke verlichting

Het renovatieplan voorziet de vervanging van de volledig verouderde natriumlampen en de modernisering van de verlichtingsinfrastructuren – transformatoren, elektriciteitscabines, distributielijnen en lichtmasten – over een lengte van 2700 kilometer autosnelwegen en rijkswegen (waarvan 400 kilometer verkeerswisselaars), alsook op de parkings van de rustplaatsen langs de autosnelwegen en op de carpoolparkings. Er werd bewust gekozen voor het gebruik van duurzame materialen, zowel qua levensduur als qua recyclagemogelijkheden.

Dankzij de vervanging door LED-lamparmaturen die veel minder energie verbruiken en een langere levensduur hebben, en via de invoering van een systeem dat de lichtsterkte kan regelen, zal op termijn 76% energie kunnen worden bespaard, wat een vermindering van 166.000 ton CO2-uitstoot betekent, en zal de lichtvervuiling aanzienlijk worden beperkt. Deze nieuwe vorm van verlichting die instaat voor het behoud zowel van de natuurgebieden als van de biodiversiteit, zal bijdragen tot de realisatie van het plan voor ecologische transitie Wallonie#Demain dat gedragen wordt door minister van Leefmilieu en Ecologische Transitie.

De gebruikers en de veiligheid als kernpunten van het project

Tijdens de werken, die hoofdzakelijk ’s nachts zullen worden uitgevoerd, zal de hinder voor de bestuurders zo veel mogelijk worden beperkt en zal de veiligheid van de interventieteams zo optimaal mogelijk worden verzekerd. Op termijn is het de bedoeling een bedrijfszekerheid van de uitrusting te bereiken van meer dan 99% en te zorgen voor een onberispelijke dienstverlening.

Door het verlichtingsnetwerk van de autosnelwegen te renoveren en aan te passen aan de huidige normen, zal de veiligheid van het hele gewest worden geoptimaliseerd. Dankzij de gekozen high-performance LEDverlichtingsarmaturen zullen de kleuren preciezer worden weergegeven en zal de zichtbaarheid vergroten, wat zal bijdragen tot een aanzienlijke verbetering van het comfort en van de veiligheid van de weggebruikers.

De verlichtingssterkte zal worden bepaald in functie van de verschillende wegentypes en zal worden gemoduleerd naargelang de omstandigheden: verkeerswisselaars die worden verlicht bij het naderen van een voertuig, licht dat een spookrijder waarschuwt, hogere verlichtingssterkte bij slecht weer, …

Een grote impact op menselijk, sociaal en economisch vlak

Dit ambitieus project zal Wallonië op de kaart zetten als een model van maatschappelijke integratie en werkgelegenheid: 400 nieuwe jobs, 100.000 uren opleiding georganiseerd door de gewestelijke zendingen voor arbeidsbemiddeling (MIRE), een deel van het brutobedrag van de beschikbaarheidsvergoedingen teruggestort aan de inschakelingsbedrijven en de aanwerving van personeel via beschutte werkplaatsen.

Het project gaat gepaard met een budget van 600 miljoen euro op 20 jaar, gefinancierd door SOFICO. Via dit project zal het volledige verlichtingssysteem kunnen worden vervangen en veel performanter worden gemaakt met een begrotingsenveloppe die gelijk is aan deze die momenteel voor deze post is voorzien.

In het kader van dit project, zal SOFICO kunnen rekenen op de bijstand van de Waalse Overheidsdienst (SPW) voor technische opdrachten die verband houden met het project.

Dit Lichtplan 4.0 is een onderdeel van een groter ITS-plan (Intelligent Transport Systeem) dat momenteel wordt geïmplementeerd door SOFICO om de “intelligente” snelwegen van morgen te ontwikkelen.

_{Over SOFICO
De Société wallonne de Financement complémentaire des Infrastructures (SOFICO) werd in 1994 opgericht door de Waalse Regering. Ze verwezenlijkt de ontbrekende schakels van het Europees netwerk voor het wegvervoer en de binnenscheepvaart in Wallonië. Ze is tevens bouwheer van het structurerend wegennet waarin alle Waalse autosnelwegen en de belangrijkste rijkswegen zijn opgenomen, hetzij ongeveer 2300 kilometer wegen. Ze staat in voor de financiering, het onderhoud, het vernieuwen en het beheer van dat netwerk, meer bepaald met de gelden afkomstig van de kilometerheffing. Voor deze opdracht kan zij rekenen op de technische bijstand van de Waalse overheidsdienst SPW Mobilité et Infrastructures. Omdat het noodzakelijk is het steeds drukkere verkeer aan de poorten van de stad weer vlotter te maken, bevordert SOFICO de intermodaliteit, het aanleggen van carpoolparkings langs de grote verkeersassen, en ook de initiatieven die verband houden met het creëren van intelligente autosnelwegen. Ze is eveneens verantwoordelijk voor de concessies voor de rustplaatsen langs de autosnelwegen. Daarnaast is SOFICO actief in het domein van de telecom, en in dat kader is ze belast met het Waals glasvezelnetwerk. Tot slot verleent ze concessies voor de ontwikkeling van projecten inzake vernieuwbare energie langs de infrastructuren die zij in beheer heeft. Reeds 25 jaar streeft SOFICO naar meer mobiliteit, meer groen en een grotere connectiviteit in Wallonië. Meer informatie is beschikbaar op www.sofico.org}

_{Over de Waalse Overheidsdienst (SPW)
De SPW Infrastructures is een belangrijke Waalse speler op het vlak van ontwerp, financiering, beheer en exploitatie van kwaliteitsvolle infrastructuren ten dienste van de economische en sociale ontwikkeling van Wallonië. Hij stelt kwaliteitsvolle, veilige, milieuvriendelijke en voor iedereen toegankelijke infrastructuren ter beschikking van de burgers en de bedrijven.
Hij beheert onder andere:
• de netwerken van wegen en autosnelwegen, met inbegrip van het wegmeubilair, de kunstwerken en hun
toebehoren met het oog op de veiligheid en de mobiliteit;
• het verkeer op de wegen en autosnelwegen, met inbegrip van de verkeersinformatie;
• de bijhorende elektrische, mechanische en elektromechanische installaties;
• de ontwikkelingen en de bevordering van het RAVel-netwerk en de hiermee gepaard gaande investeringen;
• de ontwikkeling, het onderhoud en de exploitatie van het glasvezel- en telecommunicatienetwerk.}

_{Over CITELUM}

_{Citelum is een dochtermaatschappij van de groep EDF en ontwikkelt haar expertise inzake intelligente verlichting voor wegsignalisatie, wegverlichting en geconnecteerde stedelijke diensten: videobewaking, verkeersbeheer, intelligent parkeren, opladen van elektrische wagens, Li-Fi, digitale luchtkwaliteitssensoren en het digitale platform voor het beheer van de MUSE®- diensten. Wereldwijd hebben reeds meer dan 1000 overheden en industrieën hun vertrouwen geschonken aan Citelum: Mexico, São Luis, Santiago de Chili, Kopenhagen, Barcelona, Napels, Dijon, Sète,..Met 2500 werknemers heeft de Groep in 2018 een omzet gerealiseerd van 318 miljoen euro, waarvan 75% in het buitenland. Meer informatie is beschikbaar op www.citelum.fr / Twitter: @Citelum}

_{Over CFE}

_{CFE is een Belgische industriële groep die in 1880 werd opgericht en actief is in drie verschillende sectoren. Het eerste, de pool Baggerwerken, Milieu en Infra activiteiten, wordt verzorgd door DEME. Het tweede, de pool Contracting, omvat de activiteiten bouw, multitechnieken en spoor in België, Luxemburg en Polen. Het derde, de pool Vastgoedontwikkeling, groepeeert de vastgoedprojecten die BPI in België, Luxemburg en Polen ontwikkelt. Mobix, een integraal onderdeel van de divisie Contracting, vertegenwoordigt een omzet van meer dan 70 miljoen euro en biedt werk aan bijna 600 mensen in heel België. Mobix is gepositioneerd als een multidisciplinaire ondernemer en heeft twee divisies: enerzijds de divisie Rail, die haar expertise op het vlak van bovenleidingen, signalisatie, aanleg van sporen en beveiliging biedt, anderzijds de divisie Utilities die gespecialiseerd is in het plaatsen van openbare verlichting, de installatie van gasditributienetwerken en hoog- en midden- en laagspanningsnetwerken. Meer info op www.cfe.be}

_{Over DIF}

_{DIF is een onafhankelijk beheerder van infrastructuurfondsen dat een vermogen van 5,6 miljard euro beheert via zeven fondsen en meerdere gezamenlijke beleggingsvehikels. DIF investeert in greenfield en brownfield infrastructuuractiva hoofdzakelijk gelegen in Europa, Noord-Amerika en Australië met twee complementaire strategieën:
• DIF Infrastructure V beoogt kapitaalinvesteringen in publiek-private partnerships (PPP/PFI/P3), concessies, gereguleerde activa en projecten voor hernieuwbare energie met inkomsten uit langetermijncontracten of gereguleerde contracten en die stabiele en voorzienbare cashflows genereren.
• DIF Core Infrastructure Fund I beoogt kapitaalinvesteringen in middelgrote infrastructuuractiva in de sectoren energie, transport en telecommunicatie, met inkomsten uit contracten op middellange termijn en die stabiele en voorzienbare cashflows genereren.
De DIF-teams tellen meer dan 110 professionele medewerkers, verspreid over acht kantoren gevestigd te Schiphol (Nederland), Frankfurt, Londen, Luxemburg, Madrid, Parijs, Sydney en Toronto. Meer informatie is beschikbaar op www.dif.eu}