Sint-Niklaas bespaart 39% energie via innovatief energie-prestatiecontract

Sint-Niklaas zal de komende tien jaar een energiebesparing van 39 procent realiseren in negen van haar gebouwen die meest verbruiken. De stad sloot daarvoor een energieprestatiecontract (EPC) af met Luminus Solutions. Naast de klimaatdoelstelling heeft Luminus Solutions ook aandacht voor de comforteisen van de gebruikers en de restwaarde van de gebouwen. Hierdoor is het meteen het grootste en meest innovatieve energieprestatiecontract in Vlaanderen.

Toekomstbestendig ​
​Het patrimonium van de stad Sint-Niklaas bestaat uit 156 gebouwen. Om de betaalbaarheid te garanderen moeten we evolueren naar een geclusterde dienstverlening in minder gebouwen. De sites die in het beheer van de stad blijven moeten tegen 2050 klimaatneutraal zijn. Het afsluiten van een energieprestatiecontract voor negen grote verbruikers past in die visie. Luminus Solutions, de zogenaamde energy service company of ESCO, heeft de opdracht om de gebouwen te beheren én een energiebesparing te realiseren. De stad betaalt hiervoor jaarlijks een vergoeding.

Sterke samenwerking ​
​De stad liet zich in de voorbereiding van het contract begeleiden door een externe partner, Factor4. Alle mogelijke data van de gebouwen werden geïnventariseerd, tot in de kleinste details. Daarna werd de opdracht in de markt gezet. Luminus Solutions bood het meest aantrekkelijke voorstel op vlak van besparingen en investeringen. Het contract ging van start op 1 januari 2022 en loopt tien jaar. De contractwaarde bedraagt 12,3 miljoen euro (incl. btw) en is van toepassing op twee sporthallen, twee basisscholen, de academie, de stadsschouwburg, het museum STeM, het politiehuis en het welzijnshuis. Dit zijn stuk voor stuk intensief gebruikte gebouwen waar veel investeringen mogelijk zijn om tot een betere energieprestatie te komen. Via de samenwerking met Luminus Solutions heeft de stad extra personeel en expertise ter beschikking om effectief en efficiënt de gebouwen te beheren.

Restwaarde en comfort ​
​Luminus Solutions staat in voor de energiebesparende investeringen, het onderhoud en afregelen van de geplaatste installaties, de monitoring en de rapportering. Uniek is dat ook de restwaarde wordt meegenomen in het contract. Op het einde van de contractduur moet de restwaarde van het gebouw minstens gelijk zijn aan de waarde bij het begin van het contract. Dat wil zeggen dat de conditie van het gebouw mag niet verminderen. Hierdoor kan de ESCO investeren in maatregelen met een terugverdientijd langer dan 10 jaar, de looptijd van het contract. Daarnaast staan er ook comforteisen in het contract. Luminus Solutions kan de verwarming niet zomaar uitschakelen. Ze moet zorgen voor voldoende comfort voor wie in een gebouw werkt of het bezoekt. Er is ook veel aandacht voor circulariteit en het belonen van een lange levensduur van de investeringen. Hierover zijn gedetailleerde afspraken gemaakt die garant staan voor een goede samenwerking.

Ben Segers, Project Development Manager bij Luminus Solutions : "Het innovatieve karakter van dit EPC-project zorgt ervoor dat we een extra stap kunnen zetten. Het is een visie over een langere periode met gespreide budgetten en in verhouding een maximum aan energiebesparing. Dit geeft ons enerzijds meer ruimte om maatregelen te kunnen uitvoeren en anderzijds om veel hogere garanties te kunnen garanderen aan de stad."

Uitgevoerde maatregelen ​
​De grootste investeringen gebeuren in de eerste jaren zodat ze meteen renderen. In de eerste twee contractjaren werd al een pakket investeringen van nagenoeg de helft van de contractwaarde gerealiseerd. Zo werden in de Stadsschouwburg de stookplaatsen en luchtgroepen vernieuwd en werd dakisolatie geplaatst. In d’Academies werden naast de stookplaats en de luchtgroepen, ook de ramen en screens vernieuwd. In het SteM werd het dak gerenoveerd en geïsoleerd en wordt nu zelf energie opgewekt met zonnenpanelen. De stookplaats werd er vernieuwd en in de tentoonstellingszaal werd de verlichting en vochtregeling aangepast. In sporthal Witte Molen werd eveneens een nieuwe stookplaats en luchtgroep geïnstalleerd, samen met 208 zonnepanelen. De totale vooropgestelde besparing van 39% staat voor een besparing van naar schatting 1 miljoen euro per jaar.

Ecologie en economie
​Intussen loopt het contract bijna twee jaar. Een eerste evaluatie maakt duidelijk dat voor elektriciteit in de negen gebouwen al 22 procent wordt bespaard, een procent meer dan vooropgesteld. Voor gas zal het monitoringsysteem pas begin 2024 een eerste beeld kunnen aanleveren. Als op het einde van de contractduur de besparing hoger is dan de doelstelling van 39 procent, profiteert de ESCO daar mee van. Is het eindresultaat lager dan 39 procent, dan treden boeteclausules in werking, boetes die de ESCO moet betalen aan de stad.

Bart De Bruyne, schepen voor Jeugd, Participatie en Gebouwen van Sint-Niklaas: “Het energieprestatiecontract met Luminus Solutions zal ons niet alleen helpen in het behalen van de klimaatdoelstellingen, het zal ons ook een jaarlijkse besparing opleveren van naar schatting 1 miljoen euro. Dat ecologische maatregelen alleen maar geld zouden kosten, geldt hier zeker niet.”

Voorbeeldrol ​
​De stad Sint-Niklaas zet volop in op projecten en initiatieven die klaar zijn voor de toekomst, en die duurzaamheid voorop plaatsen. De acties onder 'OK Toekomst' maken onze stad klaar voor het Klimaatplan 2030. Hernieuwbare energie is een van de zes grote pijlers onder ‘OK Toekomst’. Als stad nemen we hierin graag ook zelf een voorbeeldrol op, zoals bijvoorbeeld met het energieprestatiecontract met Luminus Solutions.